Door Freddy Forger
De laatste coronamaatregelen zijn vervelend voor iedereen, maar een regelrechte ramp voor de horeca, evenementen en podiumkunsten. Vanzelfsprekend lopen de emoties hoog op. Bij de overheid, omdat beleid maken tijdens zo’n crisis natuurlijk geen sinecure is. Je kan het nooit goed doen. En bij de horecaondernemers, de evenementorganisatoren en de podia, acteurs, muzikanten en aanverwante freelancers, omdat geen bezoekers voor hen gelijk staat aan geen omzet. Maar bij Stoic laten we ons bij voorkeur niet te veel afleiden door emoties. Sterker nog, een stoïcijnse kijk op de zaak kan helpen om tot een oplossing voor deze slachtoffers van de coronapandemie te komen.
De sectoren horeca (23,5 miljard euro), evenementen (7,5 miljard euro) en podiumkunsten (5 miljard euro) waren vorig jaar samen goed voor een omzet van 36 miljard euro. Stel dat onze overheid een keiharde maatregel treft en drie maanden lang een totale lockdown afkondigt voor al deze sectoren. Dat is een drama voor de betrokken ondernemers en personeel. Maar stel dat onze regering de verloren omzet volledig compenseert, op basis van de omzet over 2019: dat is dan een bedrag van 9 miljard (3/12 x 36 miljard). Misschien zien we nog wat feiten over het hoofd, of zijn er nog andere sectoren die net zo goed compensatie verdienen, dus laten we het compensatiebedrag voor het gemak op 18 miljard zetten. Zo’n gigantisch compensatiebedrag klinkt utopisch en daarmee onhaalbaar. Maar als we naar de feiten kijken, dan is dit misschien toch wel degelijk mogelijk.
De huidige economie bevindt zich momenteel in een situatie die deze compensatieregeling misschien gewoon haalbaar maakt. Sinds jaar en dag kopen spaarders die hun geld willen wegzetten zonder al te veel risico op koersschommelingen, leningen van zeer kredietwaardige overheden (staatsobligaties dus). Dat is lekker veilig voor je geld. De rentevergoeding die ze daarvoor krijgen is op dit moment gek genoeg 0%, of zelfs negatief (hoe dat komt is een vrij complex samenspel van factoren, dat we voor nu even buiten beschouwing laten). Toch blijven mensen hun geld in dergelijke obligaties beleggen, omdat dit nog altijd veel veiliger is dan het op een spaarrekening laten staan of in de spreekwoordelijke matras stoppen. Zoals we in een eerder blogartikel over obligaties al schreven: obligaties zijn er voor return of the money en niet zozeer voor return on the money. Anders gezegd: obligaties zorgen ervoor dat uw geld er over x jaar nog steeds staat en dat maakt deze obligaties onverminderd interessant, zelfs als de rente extreem laag is.
Deze lage (of negatieve) rente op staatsobligaties biedt overheden een gouden kans om tegen zeer lage kosten nu direct geld te lenen om daarmee slachtoffers van de huidige coronacrisis te behoeden voor een faillissement. Vervolgens kan de overheid onder het motto ‘samen tegen corona’ de aflossing van de lening de komende 30 jaar door de huidige en de toekomstige generatie laten dragen.
Waarom zou de Nederlandse overheid zichzelf zo in de schulden steken? Zoals gezegd: omdat het nu goedkoper is dan ooit om schulden te maken. Bovendien vloeit een deel van de schuld weer terug in de schatkist, doordat er ook weer belasting kan worden betaald over deze ‘artificiële omzet’, dus de schade zal uiteindelijk lager zijn dan 18 miljard. In de huidige situatie is het zelfs nog maar de vraag of bedrijven en mensen in de getroffen sectoren kunnen voldoen aan hun belastingverplichtingen.
Maar nog belangrijker is het feit dat er op deze manier simpelweg duidelijkheid wordt gecreëerd voor de ondernemingen in de getroffen sectoren. Ze hoeven zich niet in allerlei bochten te wringen en kunnen gewoon dicht. Punt. Voor de rest van de bevolking wordt ook duidelijk: als we ons massaal aan de coronamaatregelen houden, kunnen de getroffen sectoren weer open en genieten we weer van een cafébezoek, theater etc. De rust die hiermee bij veel mensen wordt gecreëerd zorgt ervoor dat we in de toekomst waarschijnlijk een hoop zorgkosten besparen die het gevolg zijn van nodeloze stress, de medische wetenschap bewijst immers dat stress een hele belangrijke factor is bij het ontstaan van allerlei ziekten.
En als uitsmijter zouden we een beroep kunnen doen op de mensen die gedwongen thuis zitten, door hen te vragen of ze zich als vrijwilliger willen inzetten bij bijvoorbeeld bron- en contactonderzoeken. De mensen uit de horeca-, evenementen- en podiumkunstensector zijn in de regel bovengemiddeld goed in menselijk contact en dus zeer geschikt hiervoor. Zo bied je hen de kans om zelfs hun vrijgekomen tijd zinvol in te vullen en worden zorginstellingen geholpen.
Wat denkt u er van, meneer Hoekstra?
